Dwie młode badaczki z Instytutu Sztuki PAN – Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska-Kwoczyńska -inwentaryzując po wojnie zabytki na Podlasiu odkrywają niezwykły obraz. Stawiają odważną tezę, że wyszedł on spod pędzla El Greca. Uznani profesorowie nie dowierzają. El Greco na plebanii wiejskiego kościoła w Kosowie Lackim? Wydaje się to niemożliwe. Na badaczki spada fala krytyki. W środowisku krążą żarty i kpiny, które docierają nawet na łamy prasy. Kiedy obraz trafia do konserwacji, na jaw wychodzą zaskakujące fakty. O sensacyjnym odkryciu opowiada film „Polski El Greco”, który miał premierę w Poniedziałek Wielkanocny na antenie TVP2.
Film dokumentalny opowiadający niezwykłe dzieje odnalezienia obrazu El Greco „Ekstaza św. Franciszka” na plebanii w Kosowie Lackim wyprodukował Instytut Pileckiego wraz z Telewizją Polską. Główną bohaterką jest dr Izabella Galicka, historyk sztuki, która wraz z Hanną Sygietyńską-Kwoczyńską i fotografem Witalisem Wolnym w 1964 roku dokonała zdumiewającego odkrycia.
– Dla mnie ten film jest cennym wkładem w promocję miasta i Muzeum Diecezjalnego. Nie mogę nie wspomnieć o kontekście osobistym – mój gabinet znajduje się dokładnie nad salą, w której wisi obraz El Greco, czuję jego fizyczną obecność. To jest bardzo dobrze zrobiony film, który pokazuje miesamowitą historię dwóch kobiet, które z uporem maniaka postanowiły udowodnić, że znalezione dzieło wyszło spod ręki El Greco. Jeżeli ktoś nie znał tej historii – może poczuć metafizyczny klimat poszukiwania prawdy o obrazie – powiedział ks. Andrzej Sochal, dyrektor Katolickiego Radia Podlasie.
Reżyserką i autorką scenariusza jest Katarzyna J. Kowalska, dziennikarka, reporterka, która przez cztery lata dokumentowała losy obrazu nagrywając dziesiątki godzin rozmów z Izabellą Galicką, jedną z odkrywczyń dzieła hiszpańskiego mistrza. Najpierw napisała książkę „Polski El Greco”, teraz powstał film. Część nagrań do filmu udało się wykonać z udziałem Izabelli Galickiej, która całym sercem zaangażowała się w produkcję. Badaczka zmarła 1 listopada 2019 roku. 18 lutego 2021 roku obchodziłaby swoje 90. urodziny.
– Historia odkrycia i ocalenia obrazu El Greca to opowieść o zmaganiach dwóch inwentaryzatorek, niewysłuchanych, niedocenionych, których przez długie lata nikt nie chciał potraktować poważnie – mówi Katarzyna J. Kowalska, reżyserka filmu – to opowieść o niezwykłej pasji dwóch młodych kobiet, które ani na chwilę nie zwątpiły w to, co podpowiadała im intuicja. To także podróż po powojennej Polsce, pełnej zniszczonych i ograbionych kościołów, ubogiej i nieufnej.
Film „Polski El Greco” to fabularyzowany dokument, w którym oprócz relacji świadków wydarzeń sprzed niemal pół wieku pojawiają się sceny wiernie odtworzone z pamięci odkrywczyń, a także archiwalne nagrania radiowe i telewizyjne, dzięki którym wiemy jak duże było zainteresowanie mediów w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych tą sprawą. Widzimy głównych bohaterów na bieżąco relacjonujących wydarzenia.
Film można obejrzeć pod linkiem: https://vod.tvp.pl/website/polski-el-greco,52794481
Najnowsze komentarze