Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego wzbogaca polską literaturę z zakresu dziejów filozofii i krytycznymi edycjami dawnych tekstów w nowych przekładach, i świetnymi monografiami. Dopiero co wyszła monografia filozofii śląskiego mistyka i gnostyka z przełomu XVI i XVII stulecia, Jakoba Böhme. A dodać należy, że jego życie było równie ciekawe, jak jego poglądy na świat i religię. Był prostym szewcem, który poszukiwał wyjaśnienia relacji między Bogiem a człowiekiem, dobrem i złem.

„Specyfika Böhmego sprawia, że jego studiowanie i objaśnianie w odmiennej mowie jest zadaniem niezwykle trudnym” – czytamy we wstępie. Opasła monografia Alexandre’a Koyré to próba przedarcia się przez gąszcz myśli, wizji, trudnego pisarstwa. Jak autor sam zaznacza, opisuje myśl mistyka, ale nie podejmuje się trudu analizowania źródeł jego poglądów ani historii nurtów duchowych, „w których się zanurzał”. Gdyż to zadanie ponad siły. Niemniej trzeba przyznać, że na kilkuset stronach autor stara się usystematyzować i wyłożyć to, co sprawia do dzisiaj problem historykom europejskiej myśli filozoficznej. Nie jest to z pewnością lektura lekka, ale doskonale pozwala ćwiczyć umysł.

Alexandre Koyré: Filozofia Jakoba Böhmego. Warszawa, Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego, 2021.

(g)